Môi giới BĐS: Mạnh ai nấy làm

Trong bối cảnh thị trường sụt nhiều hơn trồi suốt 2 năm qua, đâu đó xuất hiện thông tin đội ngũ môi giới (bao gồm cả "cò") đã giải nghệ, hoặc chuyển hẳn sang ngành nghề khác. Thị trường lao dốc, thanh khoản gần như về điểm cực tiểu kể từ nửa cuối 2011 đã "hạ gục" hồ hết những doanh nghiệp (DN) thiếu tiềm lực về tài chính cũng như năng lực chuyên môn. Hiệu ứng tan vỡ dây chuyền theo dạng domino của BĐS đã lan sang cả các ngành nghề liên tưởng như kinh dinh, sản xuất VLXD, thi công, bảo trì công trình, lắp đặt nội ngoại thất… Giữa muôn trùng khó khăn Môi giới BĐS đương nhiên cũng không nằm ngoài thảm cảnh đó. Chỉ sau chừng đó thời kì, số lượng sàn giao tế BĐS "xịn", lẫn "nấp bóng" (trọng tâm môi giới, văn phòng môi giới) giảm đi trông thấy. Theo một con số thống kê chưa đầy đủ từ cơ quản quản lý vĩ mô, tính tới 31/12/2012 có tới 2/3 số lượng sàn đã ngừng hoạt động. Tại Hà Nội, các con phố được coi là "tụ điểm" của dân môi giới đã không còn náo nhiệt như trước. Dọc theo đường Hoàng Minh Giám, Lê Văn Lương kéo dài, Khuất Duy Tiến, chỉ còn tồn tại loáng thoáng vài sàn còn biển hiệu nhưng thường xuyên "cửa đóng then cài". Đối với những sàn không có chức năng đầu tư (không có chủ đầu tư đứng sau), hình như khó khăn lại càng chất chồng, khi ngày 15/4/2013 Bộ Xây dựng công bố dự thảo Thông tư Quy định chế độ mỏng về tình hình triển khai dự án BĐS và tình hình giao tiếp BĐS. Theo đó, vào các ngày 25 hàng tháng, các sàn giao du BĐS phải báo cáo về tình hình giao dịch mua bán đối với nhà ở, chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở (kể cả mua bán nhà hình thành trong mai sau) về Sở Xây dựng các tỉnh, thị thành và Bộ Xây dựng. Các giao du cho thuê nhà ở, mặt bằng kinh doanh, văn phòng cho thuê, cho thuê đất mặt bằng sản xuất kinh dinh trong các khu công nghiệp… cũng phải báo cáo. "Quy định này vô hình trung đã khiến sàn giao tế BĐS giảm đi dịp kinh doanh, vì yếu tố thông báo bị công khai quá sớm so với thời khắc khách hàng có thể giao du hoàn tất.." – Lãnh đạo một sàn giao thiệp BĐS trên đường Lê Văn Lương phàn nàn. Trong trường hợp các sàn giao tiếp BĐS không vắng theo quy định, Bộ Xây dựng sẽ có công văn gửi đơn vị, song song gửi Sở Xây dựng yêu cầu đôn đốc, thẩm tra và công khai đăng thông tin về vi phạm trên website của Bộ Xây dựng, website mạng các sàn giao tiếp BĐS. Nếu vi phạm lần thứ hai sẽ bị đình chỉ hoạt động. Việc báo cáo sẽ bắt đầu từ quý III/2013. Theo ông Nguyễn Quốc Tuấn, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, việc không vắng các cơ quan quản lý quốc gia trong thời kì qua đã gây khó khăn cho công tác quản lý quốc gia đối với hoạt động kinh doanh BĐS của chủ đầu tư và hoạt động kinh dinh dịch vụ của các sàn BĐS… Phản biện về quy định có phần quá ngặt nghèo này, một đại diện của TCT Đầu tư phát triển Nhà và tỉnh thành (HUD) cho rằng việc ít hàng quý cho cơ quan chức năng thực thụ không cấp thiết. Thông tin kinh dinh cũng cần được bảo mật để bảo đảm hiệu quả kinh dinh và cạnh tranh! Anh Nguyễn Hoàng, viên chức môi giới vừa nghỉ việc của sàn giao dịch BĐS, thở than: thị trường đang có dấu hiệu khá lên; tuy nhiên, chỉ có những sàn, những lãnh đạo DN linh hoạt và nhạy bén trong cách tổ chức, hoạt động thì mới mong duy trì và tận dụng được dịp này để khai thác… "Khéo co thì ấm" Trong khi nhiều sàn giao tiếp phải cắt giảm lượng nhân viên môi giới, tham vấn trước sức ép tài chính, không ít lãnh đạo sàn đã tìm tới cách làm sáng tạo để tự cơ cấu lại cho nhỏ gọn theo hướng "quý hồ tinh, bất quý hồ đa". Một trường hợp điển hình: sàn giao dịch NewDayLand (Trung Hòa – Nhân Chính, Hà Nội). Đơn vị môi giới này không có sự "chống lưng" của chủ đầu tư và hoạt động đúng chức năng môi giới, tham mưu. Vận hành khá trơn tuột cho tới khi BĐS lâm vào khó khăn, lãnh đạo sàn này đã buộc phải cho một số nhân viên môi giới nghỉ. Bù đắp vào đó, để tăng sức mạnh và hiệu quả kinh doanh, lãnh đạo sàn đã sáp nhập nhân sự còn lại vào một đơn vị với pháp nhân khác (nhưng giao dịch bằng pháp nhân cũ). Đồng thời, với việc chuẩn bị từ trước đó, sàn giao tế mới này bao gồm một số môi giới khác từ các sàn (vẫn đang làm việc hoặc đã nghỉ), thậm chí các môi giới tự do. Lực lượng môi giới lúc đó là những người thừa kinh nghiệm về thị trường và đủ kỹ năng nghiệp vụ cần thiết. Mô hình theo kiểu sáp nhập như trên vận hành theo kiểu phát huy tối đa mối quan hệ, năng lực của từng nhân viên, làm và hưởng theo chính năng lực của mình. Có ý kiến cho rằng cách làm này là tự phát và thiếu quy củ. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy, nhiều sàn đang tìm tới phương thức này, nhất là những sàn không có chức năng đầu tư. Ưu điểm nhất của mô hình này nằm ở cơ cấu tinh nhuệ, sự tự do phát huy năng lực, sở trường của mỗi cá nhân; không áp chỉ tiêu, cũng không quản lý về thời kì và đặc biệt là sáng tỏ, công khai về lợi nhuận để duy trì sự ổn định của một tập thể. Nguyễn Cảnh