Những mùa cá biệt xưa cũ.

Những ngày thu, ngồi quán cà phê hạ là thích nhất

Không có mùa nào trong năm khiến ta hay nhớ về những cũ xưa như mùa thu. Những mùa thu đã mất… Nhắc về quê nhà, những mùa thu trong tuổi thơ, với tôi còn là màu vàng hoa cúc. Khi những chị áo nâu quẩy gánh cốm xanh trên phố cổ. Hoa cúc tuổi thơ tôi khác với những bông cúc phố thị bây chừ. Có thể gọi tên là nỗi nhớ tuổi thơ. Hay vì màu trời quá xanh màu nắng quá vàng làm những xôn xao bừng thức sau một mùa hè cất giữ… Thật khó để gọi thành lời chút giây lát ấy, giây lát một bàn tay nhẹ lướt qua vai mình.

Lá sen ngủ một giấc thơm tho trên chiếc thúng nhỏ. Cánh đồng là một phần rất lớn trong tình ái quê hương của tôi những năm tuổi thơ. Hay vì chút lá vàng rơi làm lòng ta bâng khuâng hồi ức. Với rất nhiều nhớ thương…. Những người dân cày nón trắng áo nâu giờ là công nhân khu công nghiệp.

Hoa sữa trên đường Nguyễn Du bắt đầu loáng thoáng những bông trắng trước tiên, thả một vốc hương rất nhỏ, rất ngọt, rất sẽ sàng trên đường phố.

Và trong một tẹo thảng thốt nhìn lại, kí vãng như một cuốn phim hiện về. Và mỗi sớm, mẹ thường ngắt hoa cúc đẫm sương vào đặt lên bàn thơ ông bà. Không gian dịu mát, không còn tí oi nồng bức bối nào của mùa hè. Những nhân tình nhau thích những cuộc hò hẹn mùa thu, nó có gì đó lãng mạn hơn, đẹp hơn, sâu sắc hơn thì phải.

Khi ta đặt hạt cốm lên đầu lưỡi, mùa thu như thể đã tan biến vào ta từ lúc nào. Tôi hái hoa cúc bỏ vào cặp sách những buổi đến trường. Nhưng giờ đây mỗi lần về làng tôi mang tâm cảnh của một người tuồng như đã mất ký ức tuổi thơ.

Đô thị hóa đã lấy mất đi không gian của lũ trẻ nhà quê hiện, thu hẹp những giấc mơ của chúng. Ở vùng đông bằng nơi tôi sinh ra, mùa thu là mùa của lúa chín. Bạn bè đi xa thường hẹn nhau mùa thu nếu về Hà Nội, thì sẽ uống cà phê lề đường nhìn ra hồ Ha-le, ngắm mặt nước sóng sánh và hàng cây bên kia đường. Mùa thu hình như cấp cho ta một vài vé để trở lại tuổi thơ vậy. Vì cánh đồng làng đã thu nhỏ lại.

Khắp nơi trong làng, chỗ nào cũng hoa cúc. Song, những kẻ xa quê như tôi, những ngày đầu thu còn mang một nỗi nhớ khác.

Ôi loài hoa khiêm nhượng, nó chưa bao giờ đi vắng trong tâm hồn tôi, dù sau này tôi đã đi rất xa, đã nhìn ngắm rất nhiều loài hoa kiêu kỳ khác… Thu vừa chớm, lòng đã dậy lên những bổi hổi ký ức. Người đi trên phố, dù bận rộn mấy, cũng như khoan thai hơn.

Vì những mùa thu trong ký ức mỗi người sinh ra ở làng quê thường gắn với nhiều phong vị, kỷ niệm khó phai. Nhưng sao lòng tôi cứ xót xa, cứ vương vít, tiếc nuối hoài những cánh đồng đã mất. Tôi thích những ngày đầu thu Hà Nội. Con đường làng tôi đi học, sỏi đá lạo xạo dưới chân, và liên hồi hoa cúc dại nở hai bên vệ đường. Đó là những bông cúc nhỏ, xinh như những chiếc cúc áo, màu vàng tinh ranh như thể không gì nhãi con hơn.

Có nhiều đêm mùa thu phố thị, tôi mơ mình về nằm ngủ trên thảm vàng lúa chín ấy, nghe con cuốc kêu trong những gồi rạ của thửa ruộng nhà ai vừa gặt sớm. Cái màu vàng giàu có ấy, màu vàng thấm đẫm mồ hôi của mẹ ấy, là bức tranh đẹp nhất trong đời tôi. Một chiếc khăn choàng mỏng vắt hờ trên vai thiếu nữ cũng gợi cho ta bao nhiêu là trìu mến, thân thuộc. Gió đã mang những hạt đến gieo ở vườn nhà.

Và những hạt cốm ngọt ngào nằm trong lòng tay, như con mắt của mùa thu đang nhìn ta. Những bông cúc ép khô còn vướng vào trang sách của tôi từ bấy đến giờ, như một kỷ vật bé mọn mà thiêng trong tuổi thơ. Ảnh minh họa. Phải chăng vì chút gió lạnh làm lòng ta se sắt.

Khi bố mẹ bắt đầu mua sách vở, sắm áo xống cho chúng tôi để đón ngày tựu trường, thì cũng là lúc hoa cúc bừng nở. Và dáng những người mẹ người chị nón trắng, nhấp nhô xa xa như một nét vẽ sinh động.

Cả một thảm vàng trải dài ngút ngàn, ngỡ như thường có điểm cuối. Trong vườn nhà, hoa cúc mẹ không trồng, nhưng cứ thu này qua đi thu kia tới, nó mọc lên đều đặn. Tôi đã đi chân mây góc bể, nhưng không có bức tranh nào có màu vàng đẹp như màu vàng của cánh đồng lúa quê tôi. Vẫn biết đó là một sự phát triển mang tính quy luật.